یکی از تیتر‌های وسوسه‌کننده‌ی این روز‌های فضای مجازی، رژیم های سم‌زدایین؛ اما واقعاً همه‌چیز به همین زیبایی و سالمی که رسانه‌ها ادعا میکنن هست؟ این‌روزا رژیم سم زدایی بحث داغی داره و برنامه‌های مختلف دست به دست می‌چرخن و به هم پیشنهاد میشن و افراد زیادی رو هم به خودشون جذب کردن و کمپین و جریان‌های مختلفی راه انداختن، اما اطلاعات زیر این تیترها درسته؟ اصلاً اطلاعاتی ارائه میشه؟ دویتنس به بررسی تمام این موارد پرداخته است.
تحقیق و آزمایش معتبری درمورد دوره‌های سمزدایی وجود داره؟
خیلی واضح و دوستانه بگم که تقریباً هیچ مقاله و تحقیق علمی راجع به این دوره‌ها وجود نداره؛ یعنی هیچ تحقیق گسترده‌ای که کاملاً روی این موضوع متمرکز باشه و بررسیش کرده باشه موجود نیست. حتی متخصص‌ها هم با شک و تردید نظراتشون و ارائه میدن. حالا سوال اینجاست: پس این تیترها و ادعاها از کجا میان؟ متاسفانه یا خوش‌بختانه این روزا همه یه رسانن و همون‌قدر که میتونن مفید باشن، میتونن ضربه بزنن؛ این تیترها هم مثل خیلی از تیتر‌های ناقص دیگه توسط آدم‌های مجازی وارد شده و حالا به زندگی حقیقی خیلی ها راه پیدا کرده.
سم زدایی یعنی چی و از کجا اومده؟
ایده‌ی کلی سمزدایی به هزار سال قبل برمیگرده و براساس برخی منابع قدیمی، سمزدایی در دوره‌ی مصر باستان و همچنین بین آیین‌های مذهبی سرخ‌پوستان آمریکا به منظور رهایی بدن از سموم و افزایش سلامتی دیده میشده. این ایده از نظر تئوری و ادعا‌های خودش خیلی جالبه اما متاسفانه از شواهد علمی قوی برخوردار نیست.
این اصطلاح در علم پزشکی هم وجود داره اما با معنی و هدف متفاوتی که بار‌ها در آزمایشات و در مقالات مختلف ثابت شده؛ رهایی بدن از الکل، دارو‌ها و سموم. درمان‌های سمزدایی در بیمارستان، تحت نظر پزشک و با استفاده از دارو‌ها و روش‌های پزشکی صورت می‌گیره.
رژیم سم زدایی چیه؟
رژیم‌های سم زدایی مختلفی وجود دارن وهر کدوم نظریه‌های متفاوتی و بیان میکنن که نقطه‌ی مشترک اون‌ها رهایی از سمومیه که در زندگی روزانه وارد بدنمون میشن مثل حشره کش‌ها، آفت‌کش‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، ذره‌های آلاینده‌ی هوا و دود سیگار، فلزات سنگین، بعضی از دارو‌ها، شوینده‌ها، مواد غذایی فراورده شده و…
تعداد زیادی از این‌رژیم‌ها ادعا دارن که باعث خروج این سموم از بدن و در نتیجه افزایش انرژی، شفافیت پوست، کاهش وزن و …میشن. اما همون‌طور که قبل‌ترهم گفتیم متاسفانه هیچ پژوهش بالینی مستقل و معتبری این ادعاها رو حمایت نمیکنه.
انواع رژیم‌های سم زدایی
پروسه‌ی زمانی این رژیم‌ها با همدیگه متفاوته به طوری که این رژیم ها در دوره‌های سه روزه، هفت روزه، یک ماهه و… وجود دارن. محور اصلی این رژیم‌ها، خوراکی‌های سم زدا هستن وتقریباً تمام منابع غذایی دیگه رو از برنامه‌ی روزانه حذف میکنن؛ به طوری که روزانه کالری محدودی با خوراکی‌های محدودی که رژیم بر پایه اون‌ها استواره، وارد بدن میشه. بعضی از این رژیم‌ها فقط بر حذف غذاهای فراوری شده مثل کالباس، نان‌ها و پاستاهای فراوری شده، غذاهای محتوی شکر و سدیم اضافه تاکید دارن و غذاهای مصرفی محدود به میوه‌ها، سبزیجات و گوشت بدون چربی میشن.
در انواع دیگه از آن‌ها، تمام غذاهای جامد حذف میشن و تمام برنامه غذایی تنها محدود به مصرف آبمیوه‌ها و اسموتی‌های میوه میشه. یک نوع از این رژیم‌ها متعادله و هیچ ماده‌ی غذایی مهمی و حذف نمیکه اما متاسفانه این دسته که فقط غذاهای فراورده شده رو از برنامه غذایی شخص حذف میکنه، چندان رایج نیست و در تبلیغات هم بی نصیبه.
رژیم سم زدایی به کاهش وزن کمک میکنه؟
بله، رژیم سم زدایی هم مثل رژیم‌هایی با کاهش کالری زیاد عمل میکنه و شما در کوتاه مدت وزن قابل توجهی رو از دست میدید اما این وزن مربوط به آب و ذخایر کربوهیدرات بدنه و بعد از پایان رژیم دوباره برمیگرده:)))))
رژیم سم زدایی به افزایش انرژی کمک میکنه؟
در بیشتر رژیم های سمزدایی، کالری دریافتی به شدت کاهش پیدا میکنه به طوری که حتی مقدار کالری دریافتی به کمتر از نیاز روزانه فرد میرسه و به طبع باعث کاهش سطح انرژی و در نتیجه کسلی و خستگی میشه.
*اما اگر این رژیم، تنها با حذف مواد فراورده شده و الکل و قند و شکر باشه (اصلاح عادات غذایی و حذف مواد غذایی مضر) ممکنه پس از گذشت چند روز فرد احساس سرحالی و شادابی کنه.
باید در طول رژیم سم زدایی از مکمل‌های مخصوص استفاده کرد؟
نه؛ این یک بازی اقتصادیه. شرکت‌هایی با سرمایه‌گذاری بر روی این رژیم‌ها، عده‌ی زیادی از افراد را با تبلیغات زیاد جذب کردن و بعد دست به تولید مکمل‌هایی شامل فیبر،چای سبز و…کردند و در تبلیغات بعدی به ضرورت استفاده از این مکمل‌ها تاکید کردن. در نتیجه افراد احساس نیاز به این رژیم‌ها پیدا کردن و با هزینه‌های زیادی رو به رو شدند. درواقع این دست از مکمل‌ها حاوی مواد‌غذایی مورد نیاز بدن هستند که در دستورالعمل این رژیم‌ها حذف شدن. پس اگر برنامه ی غذایی درستی وجود داشته باشه به هزینه‌های زیاد و این مکمل ها هیچ نیازی نیست و دریافت این مواد از منابع طبیعی، روشی به صرفه‌تر و همچنین سالم‌تره.
دمنوش‌های ملین و محصولات پاکسازی روده‌بزرگ، سمزدایی را افزایش‌می‌دهد؟
برخی منابع ادعا می‌کنند محصولاتشان می‌توانند سمزدایی را افزایش بدهند. هیچ شواهدی وجود ندارد که مصرف محصولات ملین به سمزدایی بدن کمک می‌کند. بلکه براساس اعلام مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH)، برنامه‌های سمزدایی محتوی ملین‌ها ممکن است موجب اسهال شدید شده و در نهایت، فرد را با کم‌آبی (دهیدراسیون) و عدم تعادل الکترولیت‌ها مواجه کنن.
رژیم های سم زدایی به بهبود ایمنی بدن و برخی بیماری ها کمک میکنن؟
خیر؛ هر رژیمی که مواد غذایی را به شدت محدود و در نتیجه قند خون را پایین بیاره می‌تونه موجب بروز برخی بیماری‌ها بشه. همچنین این نوع رژیم‌ها باعث وخیم شدن اوضاع بیماران دیابتی و بیمارانی که تحت درمان دارویی هستن خواهد شد. هیچ منبعی تاثیر مثبت این رژیم‌ها را روی هیچ بیماری‌ای تایید نکرده.
رژیم سم زدایی باعث بهبود پوست صورت می شود؟
دلیل بهبودی لک‌ها و جوش‌ها و روشنی پوست در دوران این رژیم‌ها استفاده از سبزیجات و میوه‌ها و آب زیاد است و نه محدودیت‌های غذایی شدید. وارد کردن این منابع غدایی به برنامه روزانه خودتون هم می‌تونه روی شفافیت پوستتون تاثیرگذار باشه.
آیا رژیم های سمزدایی انتخاب مناسبی هستن؟
متخصصان رژیم سمزدایی را به علت محرومیت بدن از اکثر درشت‌مغذی‌ها (چربی‌ها، کربوهیدرات و پروتئین‌ها) و ریزمغذی‌ها (مواد معدنی و ویتامین‌ها) توصیه نمیکنن؛ زیرا حتی در صورتی که کالری مورد نیاز فرد را تامین کنن، باز هم موجب کمبود لبنیات، بسیاری از پروتئین‌ها و چربی‌های سالم میشن و این برای سلامت خوب نیست. پیشنهاد همیشگی متخصصان، رژیم‌هایی با کالری کنترل شده اما گروه‌های غذایی متفاوت است.
آیا جایگزین سالمی برای رژیم های سم زدایی وجود داره؟
با اصلاح عادات روزانه و ایجاد یک سری عادات خوب میشه تمام مزایای این رژیم رو ایجاد کرد و از ضررهاش دور موند. برای این کار کافیه سه تا تغییر توی برنامه روزانه ایجاد شه:
- غذاهای سالم بخورید: به جای محدود کردن منابع اصلی غذایی، زیر مجموعه‌های زیان آور رو حذف کنید.
به طور مثال با حذف غذاهای فراوری شده، قند، شکر، الکل، غلات تصفیه شده، کافئین، گوشت‌های فراوری‌شده و چاشنی‌ها برنامه غذایی جدیدی تهیه کنید. در این برنامه مصرف میوه و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان، غذاهایی با فیبر بالا مثل غلات کامل و مغزها و پروتئین‌های گیاهی را به طور متعادلی افزایش بدید. برای نتیجه‌ی بهترهم از خوراکی هایی مثل چای سبز، گریپ فروت و… که خاصیت سم زدایی دارن استفاده کنید. به این طریق برنامه تغذیه‌ی سالم‌تری دارید و سرحال‌تر و شاداب‌تر با پوست و موی بهتری ادامه میدید.
- به اندازه ی کافی مایعات بنوشید: به طور کلی مصرف زیاد آب بهترین کمک برای دفع سموم بدن است. باید روزانه حدود ۸ لیوان آب مصرف کنید که برای مقدار دقیق بهتره با پزشکتون مشورت کنید.
بهتره یک لیوان را در هنگام صبح و با اضافه کردن چند قطره آب لیموترش مصرف کنید. این ترکیب به بهبود سیستم ایمنی و شروع فرایند سمزدایی کمک شایانی میکنه.
- فعالیت های فیزیکی و فراموش نکنید: فعالیت های فیزیکی با افزایش گردش خون به دفع سموم از بدن کمک میکنن؛ برای این منظور می‌تونین با اضافه کردن فعالیت‌های سبک به برنامه روزانه شروع کنید. راه رفتن، یوگای مبتدی و… میتونن پیشنهادهای خوبی باشن.
با رعایت این نکات می‌تونین به بهبود لایف استایلتون کمک کنید و برای تمام زندگیتون از ذهن و بدن سالم‌تری برخوردار باشید و گرفتار دروغ‌های تبلیغاتی نشید.
